Grootschalige fraude ontdekt: honderden asielzoekers logen over geaardheid en kregen verblijfsvergunning

Om aan verblijfspapieren te komen deden de Oegandese asielzoekers tegenover het IND alsof zij homoseksueel waren, en daarvoor vervolgd worden. Daarmee vergrootten zij namelijk de kans aanzienlijk dat zij op de papieren konden rekenen. In het Afrikaanse land staat een levenslange celstraf op homoseksualiteit. Nederland werd daardoor ook nog eens grote favoriet bij Oegandezen, vierhonderd personen afkomstig uit het land vroegen asiel aan.

Het IND ontving meerdere tips en begon met een onderzoek. Het IND-aanmeldcentrum op Schiphol ontving meerdere anonieme brieven, die stelden dat op een cursus in Amsterdam Oegandese asielzoekers worden getraind zich voor te doen als homoseksueel. Ruim tweehonderd asielaanvragen werden onderzocht, van mannen en vrouwen die wegens hun homoseksualiteit tussen 2014 en 2017 op verblijfspapieren mochten rekenen. Er werden veel overeenkomsten in de verhalen geconstateerd, met name in de gebeurtenissen als de verhaallijnen. De fraude lijkt slecht het topje van de ijsberg te zijn omdat aanvragen voor die tijd niet eens zijn bekeken.

Het vermoeden bestaat dat deze fraude is gecoördineerd door een netwerk van mensensmokkelaars die precies weten hoe het allemaal werkt. Sinds 2018 zijn er meer ervaren IND’ers actief die LHBTI-zaken afhandelen. Die zijn dan extra alert op mogelijke fraude. Sindsdien worden er minder Oegandeze asielverzoeken ingewilligd. Onder staatssecretaris van Justitie Fred Teeven (VVD) werd in 2014 juist het asiebeleid onder homoseksuele asielzoekers versoepeld. Toentertijd hoefden asielzoekers niet eens meer te bewijzen dat ze gevaar liepen, maar moesten enkel aantonen met een plausibel verhaal aantonen dat ze homoseksueel zouden zijn. Een verhaal dat natuurlijk iedereen uit zijn doom kan zuigen.

Alsof dat nog niet erg genoeg is lijken de verblijfspapieren ondanks het frauderen niet meer ingetrokken te kunnen worden. De interne stukken van de Immigratie- en Naturalisatiedienst werden ingezien door NRC. Het ministerie van Justitie weigert vragen te beantwoorden over de fraude.

Beeld: Pixabay