Het is een onontkoombaar verschijnsel dat veel mensen opvalt bij zichzelf of bij oudere familieleden: met de jaren lijken we iets kleiner te worden. Hoewel dit vaak wordt afgedaan als een klein ongemak van het ouder worden, heeft het verschijnsel een duidelijke wetenschappelijke verklaring. Maar hoeveel krimpen we precies, en waarom gebeurt dit?
De cijfers
Onderzoek toont aan dat de gemiddelde persoon tussen de 30 en 70 jaar ongeveer 1 tot 2 centimeter aan lengte kan verliezen. Na het 70e levensjaar kan dit oplopen tot een totaal verlies van 5 centimeter of meer. Niet leuk, maar het had erger gekund. Vrouwen zijn doorgaans vatbaarder voor lengteverlies dan mannen, mede door de grotere kans op osteoporose (botontkalking) bij vrouwen na de menopauze.
Waarom we krimpen?
Het krimpen is een gevolg van meerdere factoren die met veroudering samenhangen:
- Afname van de tussenwervelschijven: Onze wervelkolom bestaat uit botten (wervels) en daartussen elastische schijven. Deze schijven verliezen met de jaren vocht en elasticiteit, waardoor ze dunner worden. Dit leidt tot een verkorting van de wervelkolom en uiteindelijk een verlies in totale lengte.
- Botontkalking: Na het 30e levensjaar begint de botdichtheid af te nemen. Bij een ernstige vorm, osteoporose, kunnen de wervels zelfs inzakken of breken, wat de verkorting verder verergert.
- Veranderingen in lichaamshouding: Spieren en ligamenten verliezen kracht en flexibiliteit naarmate we ouder worden. Dit kan leiden tot een meer gebogen houding, waardoor men kleiner lijkt.
- Spierverlies (sarcopenie):Ook het verlies van spiermassa draagt bij aan een minder rechte en compacte lichaamshouding, wat de lengte indirect beïnvloedt.
Kun je krimpen stoppen?
Hoewel sommige factoren onvermijdelijk zijn, zijn er manieren om lengteverlies te vertragen:
- Sterke botten: Een dieet rijk aan calcium en vitamine D helpt botontkalking te voorkomen. Regelmatige blootstelling aan zonlicht en supplementen kunnen bijdragen aan gezonde botten.
- Krachttraining: Oefeningen zoals wandelen, hardlopen of krachttraining kunnen de botdichtheid verbeteren en spiermassa behouden.
- Rek- en stabiliteitsoefeningen: Yoga en pilates helpen de flexibiliteit te behouden en bevorderen een rechte houding, wat belangrijk is om lengteverlies te minimaliseren.
- Voorkom osteoporose: Regelmatige controles en medicatie (indien nodig) kunnen helpen botontkalking te voorkomen, vooral bij vrouwen na de menopauze.
Hoewel het verliezen van enkele centimeters lengte op zichzelf misschien onschuldig lijkt, kan het ook wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen zoals osteoporose. Het is daarom belangrijk om af en toe eens medische controles te ondergaan, vooral als het lengteverlies significant is.
Krimpen hoort vaak bij het ouder worden, maar het is mogelijk om dit proces te vertragen door een gezonde levensstijl en preventieve maatregelen. Het is niet alleen een kwestie van lengte, maar ook van het behoud van een sterk en gezond lichaam op latere leeftijd.
Wetenschappelijke bronnen:
- National Institute on Aging (NIA). "Age-Related Height Loss: Causes and Prevention."
- Riggs, B.L., et al. "Changes in Bone Mineral Density with Age." Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 2004.
- Mayo Clinic. "Osteoporosis: Symptoms and Risk Factors."
- NIH Osteoporosis and Related Bone Diseases National Resource Center.